Açık Alanda Çevre Eğitimi Vereceklere İp Uçları

Hiç sınıfın dışında eğitim vermeyi denediniz mi? Size bir sır vereyim: Doğayla iç içe geçirilen öğrenme deneyimleri, katılımcıların yalnızca bilgi edinmesini değil, aynı zamanda çevreye karşı duyarlılık geliştirmesini de sağlar. Geleneksel sınıf ortamlarının dışına çıkarak açık havada gerçekleştirilen eğitimler, hem eğitici hem de katılımcı açısından yenilikçi ve ilgi çekici bir öğrenme süreci sunar. Zaten fırsat eğitimi denen bir şey var. Çevre eğitimi içinde böylesine harika bir deneyimin insanların hayatlarına neler kazandırabileceğini bir düşünün.

Böylesine muhteşem bir deneyime sebep olan açık alanda eğitim yöntemi, özellikle çevre eğitimi gibi konularda, bilgilerin somut gözlemlerle pekiştirilmesine olanak tanır. Açık hava etkinlikleri sayesinde katılımcılar doğayı daha yakından tanırken, öğrenme süreçlerine aktif olarak katılır ve edindikleri bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirme fırsatı bulur. Dış ortamda öğretim sadece eğitim alanların değil, etkinlik liderlerinin açık havada eğitim verme konusunda özgüven kazanmalarını sağlayarak, doğayla etkileşimli bir öğrenme süreci sunar. Bu yaklaşım, katılımcılar kadar eğitmenlerin de çevreyle daha derin bir bağ kurmalarına olanak tanırken, onları çevreyi korumaya yönelik daha bilinçli ve istekli bireyler haline getirebilir. Özellikle doğayla iç içe geçirilen öğrenme süreçleri, öğrenmenin kalıcılığını artırabilir ve katılımcıların dikkatini daha etkili bir şekilde çekebilir. Bu konuda daha ayrıntılı bilgiyi Çevre Eğitimi ve 10 Önemli Etkisi adlı makalemizden de inceleyebilirsiniz.

Bu tür etkinlikler, dış mekânlarda düzenleneceğinden, liderlerin hedef kitlesi genellikle eğitim faaliyetlerini yöneten kişilerden oluşur. Etkinliğin süresi ise planlanan içeriğe ve yapılan uygulamalara bağlı olarak değişkenlik gösterir. Kullanılacak malzemeler de yapılacak etkinliğe göre farklılık gösterebilir; bu nedenle önceden etkinliğin gereklilikleri doğrultusunda uygun araç ve gereçlerin belirlenmesi önemlidir. Şimdi dilerseniz ip uçlarına geçelim:

Hazırlık Aşaması:

 Okulunuzun ya da kuruluşunuzun bahçesi, yerel parklar, küçük ormanlık alanlar gibi farklı dış mekânlar kullanılabilir. Yaratıcı olun, her dış ortam doğayla bağlantı kurmak için değerlidir.

 Alanı kullanmadan önce izin alın ve güvenli ulaşım rotasını planlayın. Böylece olası durumlardan yetkili kurumlara daha kolay bilgi verebilirsiniz.

 Katılımcılarla dışarı çıkmadan önce alanı önceden keşfedin. Tehlikeleri önceden belirleyin. Doğayı tanıyan birinden bitki ve hayvanları tanımlamasını ve doğal tehlikeleri göstermesini isteyin. Bu adımda etkinlik öncesi bazı küçük uygulamalar ve drama etkinlikleri yapabilirsiniz. Hatta bazı oyunlaştırma etkinlikleri katılımcıların eğlencesini katlayarak arttırabilir.

 Katılımcılardan katılım belgeleri almayı sakın unutmayın.

 Velileri önceden bilgilendirin; çocuklarının dış etkinlikte kirlenebileceğini belirtin.

 Hava durumunu kontrol edin, katılımcıların uygun kıyafet giymesini sağlayın. Çevre eğitiminin en ünlü mottosu şudur: "Kötü hava yoktur, kötü kıyafet vardır."

 Dış sınıfta da iç sınıf kurallarını uygulayın. Özellikle küçük yaş gruplarına, dışarıda öğrenmenin teneffüsle aynı şey olmadığını hatırlatın.

 Dışarı çıkmadan önce ilk yardım çantası ve cep telefonu yanınızda olsun.

 Battaniye, büyük örtü, yazı tahtası, büyüteç, defter, kalem gibi gerekli eşyaları alarak dışarıda sınıf ortamı oluşturun.

 Kendiniz için bir "dış mekân kiti" hazırlayın: gerekli malzemeler, ilk yardım çantası, cep telefonu, su, böcek kovucu, güneş kremi.

 Engelli katılımcılar için gerekli düzenlemeleri yapın. Gerekirse refakat edecek biriyle planlayın.

Uygulama Aşaması:

 Yapılandırılmış etkinliklerle serbest keşif arasında denge kurun. Örneğin bir kuş görmek, yaprak renklerinin değişimini fark etmek gibi anlık öğrenme fırsatlarını değerlendirin. İşte buna Fırsat Eğitimi denir. 

 İlk kez dışarı çıkarken basit bir etkinlik tercih edin. Katılımcıların alanı tanımasına izin verin.

 Dış alana yürürken dikkatlerini çekecek kısa aktiviteler planlayın: Belirli bir renk seçip doğada o renkten kaç şey bulabileceklerini sormak, bir harf seçip o harfle başlayan nesneler bulmalarını istemek, mevsimsel işaretleri gözlemleyip tahminde bulunmak gibi.

 Ortak bir buluşma noktası belirleyin. Katılımcılar kaybolursa bu noktaya gelmeleri gerektiğini öğretin.

 Yabancı dil öğrenen öğrencilerle çalışıyorsanız, açık alan yeni kelimeleri öğrenmek için harika bir ortamdır. 

 Gözlem yapmak için katılımcılara birer alan günlüğü verin. Zamanla mevsim değişimlerini belgeleyebilirler. Dilerseniz buradaki Doğa Defteri etkinliğini kendiniz de yapabilirsiniz.  

 Dış etkinlik sırasında süreci belgeleyin. Böylece gelecekte neyin işe yaradığını öğrenebilirsiniz.

 Alanı terk etmeden önce her şeyin yerinde ve temiz olduğundan emin olun. Kimseyi ve hiçbir eşyayı geride bırakmayın. 

Kendinize Sorun:

 Katılımcılar dışarıda öğretime nasıl tepki verdi?

 Dışarıdaki etkinlikte neler iyi gitti? Bir dahaki sefere neler geliştirilebilir?

 Dışarıda öğretim, okul ya da iş çevreniz hakkında yeni bir şey fark etmenizi sağladı mı?

Etkinlik sonrasında kendinize şu soruları sormak, gelecek açık hava eğitimlerini daha etkili planlamanıza yardımcı olabilir. Bu tür sorulara vereceğiniz yanıtlar; ihtiyaçları daha net görmenizi, karşılaşılabilecek zorluklara karşı önlem almanızı ve dış mekân eğitimlerini her seferinde daha verimli hale getirmenizi sağlayacaktır.